Οι Θέσεις μας

Ο Σύλλογος «ΜΗΝ» και όλοι μαζί οι Μηχανικοί,προσφεύγουμε σε ομαδικές Προσφυγές και Ομαδικές Αγωγές , με απώτερο σκοπό να φτάσουμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την βάναυση απομείωση της Σύνταξης των Μηχανικών ΕΕ , στον κλάδο της Ανταποδοτικής Σύνταξης της Ειδικής Προσαύξησης. Αποτελεί πρωτεύον μέλημα μας, η επιτυχής νομική έκβαση αυτής της υπόθεσης. Συνοπτικά , η Ειδική Προσαύξηση (τ.ΕΛΠΠ) πρόκειται για τον έναν εκ των δύο κλάδων κύριας σύνταξης και υποχρεωτικής ασφάλισης του πρώην ΤΣΜΕΔΕ, που θεσμοθετείται το 1979 ως Ειδικός Λογαριασμός Πρόσθετων Παροχών (ΕΛΠΠ) και μετεξελίσσεται σε Ειδική Προσαύξηση. Η αντιμετώπιση του κλάδου στις συνταξιοδοτήσεις μας έχει τις εξής όψεις: 

•  Κατάργηση του κλάδου

Ο κλάδος καταργείται αιφνίδια με το ν. 4387/2016 (άρθρο 94, παρ. 4) και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, από 01.01.2016, και χωρίς αναλογιστική μελέτη.  Θεωρούμε ότι η κατάργηση έχει αντισυνταγματικό χαρακτήρα, ενώ υπάρχει και νομολογία του ΣτΕ

• Απουσία εξειδίκευσης εντός του πλαισίου του ν.4387/16

Η διατύπωση του νόμου είναι ασαφής και ελλιπής.  Στο άρθρο 94, παρ. 4, περιγράφεται μεν ένας τρόπος υπολογισμού «μονάδων» Ειδικής Προσαύξησης ως επιπλέον παροχής, χωρίς όμως να δηλώνεται επί ποιου συντάξιμου μισθού θα γίνεται αυτός ο υπολογισμός. Η ασάφεια αυτή επέτρεψε αργότερα την έκδοση Εγκυκλίου την οποία αμφισβητούμε σφοδρά.  Στη βασική διατύπωση ο νομοθέτης μας συσχετίζει μόνο με τις διατάξεις των άρθρων 8,14, 28 και 33, και όχι με διατάξεις του άρθρου 30. (βλ. επόμενο σημείο).

•   Υπολογιστικές ακροβασίες της Εγκυκλίου 9

Η Εγκύκλιος που εκδόθηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου αυτού, περίπου δύο έτη αργότερα (Εγκύκλιος αρ. 9/0.03.2018), προϋποθέτει, χωρίς ούτε εδώ να διατυπώνεται ρητά, ότι ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης εκ του κλάδου της Ειδικής Προσαύξησης ακολουθεί τις συντάξιμες αποδοχές της κύριας σύνταξης (ποσοστό επί του συντάξιμου μισθού).  Παραπέμπει δηλαδή στην εφαρμογή του άρθρου 30 του ν. 4387/16, δηλαδή ειδικών κατηγοριών ασφαλισμένων, (κυρίως όσων κατέβαλλαν εισφορές ανώτερες από αυτές του 6% του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) ή κατηγοριών που έχουν καταβάλλει επιπλέον εισφορές προαιρετικού ή περιστασιακού χαρακτήρα). 

Ο αναλογικός υπολογισμός (ποσοστό) ως προς τις συντάξιμες αποδοχές της κύριας σύνταξης οδηγεί σε προφανή λάθη και σε τεράστιες ανισότητες μεταξύ των ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ (πρώην Μονοσυνταξιούχων), που έχουν καταδειχθεί με μελέτη μας που κατατέθηκε στη Γενική Γραμματεία του Υπουργείου. Συγκεκριμένα, παράγονται σοβαρές ανισότητες επί ίσων ή ανάλογων εισφορών α) μεταξύ Ελεύθερων Επαγγελματιών και μισθωτών πρώην μονοσυνταξιούχων ΤΣΜΕΔΕ, β) Μεταξύ των ίδιων των «νέων» συνταξιούχων Ελεύθερων Επαγγελματιών Μηχανικών, αναλόγως εάν αυτοί ήταν μισθωτοί από το 2007 και εντεύθεν, οπότε και άρχισαν να καταβάλλονται εργοδοτικές εισφορές στην κύρια σύνταξη των Μηχανικών ή αναλόγως του πότε συνταξιοδοτούνται,, καθώς δίνεται πλέον η δυνατότητα αύξησης των εισφορών εν αναμονή της συνταξιοδότησης, και γ) φυσικά μεταξύ «νέων» και «παλαιών» Ελεύθερων Επαγγελματιών συνταξιούχων

• Με απλά λόγια

Αποτέλεσμα της έλλειψης αναλογιστικής μελέτης , του τρόπου υπολογισμού της Ανταποδοτικής Σύνταξης για την ΕΙΔΙΚΗ ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΗ που παράγει προφανή ανισότητα μεταξύ των Μηχανικών και εν γένει του πρόχειρου τρόπου που αντιμετωπίσθηκε ο Ασφαλιστικός Κλάδος της Ειδικής Προσαύξησης , οδήγησε τους Μηχανικούς ΕΕ στην λήψη ανταποδοτικής Σύνταξης εκ της Ειδικής Προσαύξησης  ποσού 300 ευρώ αντί 1300 ευρώ , για 40 χρόνια ασφαλιστικού βίου και εν γένει περικοπή της Ανταποδοτικής Σύνταξης της Ειδικής Προσαύξησης σε ποσοστό 72% , 75% κοκ καταστρατηγώντας κάθε έννοια ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ εκ του κράτους και αντίθετο στις αρχές της ΕΣΔΑ

Το θέμα σχετίζεται άμεσα με το προηγούμενο (υπολογισμός της Ειδικής Προσαύξησης) αλλά έχει και άλλες πλευρές. 

Συγκεκριμένα, οι προ του 4387/16 συνταξιούχοι (τόσο οι μισθωτοί όσο και οι Ελ. Επ. Μηχανικοί), προστατευόμενοι από τα άρθρα 14 και 33 του ν. 4387/2016 (Αναπροσαρμογή συντάξεων – Προστασία καταβαλλόμενων συντάξεων), και από την ΚΥΑ με αριθ.  52331/1861, επωφελούνται από επανυπολογισμό των συντάξεών τους με βάση καθορισμένο μέσο τεκμαρτό ασφαλιστέο μισθό. Μάλιστα, ο μέσος τεκμαρτός ασφαλιστέος μισθός προσδιορίζεται και για τους δύο κλάδους ασφάλισης του πρώην ΕΤΑΑ – ΤΣΜΕΔΕ, τόσο για τον κλάδο της Kύριας σύνταξης όσο και για τον κλάδο της Ειδικής Προσαύξησης, ενώ από την ίδια ΚΥΑ επωφελούνται ανάλογα όλοι οι κλάδοι του πρώην ΕΤΑΑ (Υγειονομικοί και Νομικοί). 

Θεωρούμε ότι ειδικά όσον αφορά τον κλάδο της Ειδικής Προσαύξησης, ο οποίος αποτελεί αυτοτελή συνταξιοδοτική παροχή η οποία έχει καταργηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016, ο μέσος τεκμαρτός ασφαλιστέος μισθός είναι ο μόνος παραδεκτός συντάξιμος μισθός επί του οποίου μπορεί να υπολογισθεί η συνταξιοδοτική παροχή.  Μόνον έτσι η παροχή συναρτάται με τις καταβληθείσες εισφορές και δεν παράγονται τερατώδεις ανισότητες

Η ανταποδοτικότητα των εισφορών των Ελεύθερων Επαγγελματιών, όχι μόνο των Μηχανικών αλλά των πάντων, αποτέλεσε αντικείμενο της Απόφασης 1880/2019 & 1888/2019 της Ολομέλειας ΣτΕ της 4/10/1019. Η Απόφαση εκδόθηκε με αφορμή την υπαγωγή μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών σε έναν φορέα κοινωνικής ασφαλίσεως υπό ενιαίους κανόνες ασφαλιστικών εισφορών και παροχών.  Η Απόφαση αναφέρει: «Η εξομοίωση αυτή «μισθωτών και μη μισθωτών, ήτοι κατηγοριών ασφαλισμένων με ουσιωδώς διαφορετικές συνθήκες απασχολήσεως και παραγωγής εισοδήματος, υπό ενιαίους κανόνες εισφορών και παροχών (άρθρα 39, 40 και 41 του ν. 4387/2016), αντίκειται στη συνταγματική αρχή της ισότητας, από της απόψεως της ενιαίας μεταχειρίσεως προσώπων που τελούν υπό διαφορετικές συνθήκες».  

Η παραδοχή αυτή του 20% όμως δεν λαμβάνει υπόψιν της το γεγονός ότι οι μισθωτοί έχουν καταβάλλει εισφορές ύψους 6,67% επί των αποδοχών τους από την εργασία τους, καθώς το υπόλοιπο της εισφοράς (13,33%) βαρύνει τους εργοδότες τους, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες με αυτόν τον τρόπο υπολογισμού «μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών», θεωρείται ότι έχουν καταβάλλει το 20% των αποδοχών τους από την εργασία τους.

Αρκετοί συνάδελφοι, λόγω της φύσης του ελεύθερου επαγγέλματος, έχουν θεμελιωμένα (έτη ασφάλισης και ηλικία) πριν την ισχύ του ν. 4387/16 ή και πολύ νωρίτερα. Έχει γίνει σειρά νομικών κινήσεων για το θέμα αυτό.

Αρκετοί Συνάδελφοι , είχαν κατοχυρώσει Συνταξιοδοτικό Δικαίωμα από το 2012 , σύμφωνα με τις διατάξεις του τ.ΤΣΜΕΔΕ και προσδοκούσαν όλα αυτά τα χρόνια την τελική Σύνταξη που έδινε το ΤΣΜΕΔΕ. Η απουσία μεταβατικών διατάξεων του 4387/16 , οδήγησε αυτούς του Μηχανικούς απότομα στην λήψη Σύνταξης 1000 ευρώ, και πρόσφατα σε 936 ευρώ, αντί 2392,22 ευρώ αρχικής σύνταξης από το ΤΣΜΕΔΕ και ποσού Σύνταξης 1692,01 με όλους τους Μνημονιακούς Νόμους και κρατήσεις

 Εκδόθηκε πρόσφατα Εγκύκλιος (Φ 1500/16.09.2020) η οποία πλήττει όσα μέλη μας εντάσσονται σε καθεστώς διαδοχικής / παράλληλης ασφάλισης και βρίσκονται σε αναμονή καταβολής της σύνταξής τους.  Η Εγκύκλιος δημιουργεί καθεστώς ανασφάλειας δικαίου για κάθε ασφαλισμένο του πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ που περιμένει την καταβολή της σύνταξής του.  Πρόκειται για ζήτημα ανατροπής εκ των υστέρων της προθεσμίας ισχύος των νόμων, καθώς η Εγκύκλιος αναφέρει ρητά: «Ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης του Άρθρου 36Α του ν. 4387/16 εφαρμόζεται για όλες τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί από 13/5/2016 καθώς και σε όσες αιτήσεις είχαν υποβληθεί με το προϊσχύον καθεστώς και δεν έχουν καταβληθεί ακόμα». 

Οι Ελεύθεροι Επαγγελματίες Μηχανικοί της δικής μας κατηγορίας πλήττονται και για έναν επιπλέον λόγο:  οι συντάξιμες αποδοχές μας, μετά την κατάργηση της Ειδικής Προσαύξησης, είναι πολύ χαμηλές, και επομένως η όποια επιπλέον ανταποδοτική μας δοθεί (από την Ειδική Προσαύξηση και από παράλληλη ασφάλιση) υπόκειται στο πλαφόν των συντάξιμων αποδοχών και καμία σχέση ή αναλογία δεν έχει με τις εισφορές που έχουμε καταβάλει.

Το εφάπαξ για τους Μηχανικούς ΕΕ ασφαλισμένους προ του 1993 κινείται, με βάση τους υπολογισμούς του ν. 4387/16 στα 5000 έως 3.700 €. Κατά τις προηγούμενες διατάξεις, το ποσό ήταν στο εύρος 12.000 έως 10.500 €. Μετά τον 4387/16 και με ενέργειες Συλλογικών Οργάνων των Μηχανικών , εκδόθηκε Εγκύκλιος που ανέβαζε ξανά το επίπεδο του εφάπαξ στα 10.000 € περίπου, η οποία αποσύρθηκε μετά από γνωμοδοτήσεις του Συνηγόρου του Πολίτη και του ΝΣΚ , με αποτέλεσμα το ποσό αδίκως να πέσει εκ νέου στα 5000 μικτά. Με μελέτη που έχει κατατεθεί στο Υπουργείο , είναι ότι το αποδιδόμενο ποσό του ΕΦΑΠΑΞ είναι κατά πολύ μικρότερο από το μέσο ποσό που έχει δώσει σε εισφορές για το ΕΦΑΠΑΞ στον Ασφαλιστικό του Βίο ο Μηχανικός και ανέρχεται σε 8.490 ευρώ. Θα γίνουν από τον Σύλλογο ανάλογες Νομικές Κινήσεις

Αποτελεί για τους Μηχανικούς νεοσύστατο κλάδο που ιδρύθηκε την 01/01/2007 . Από την μέχρι τώρα αποδιδόμενη Επικουρική Σύνταξη για τους Μηχανικούς και για διάστημα 10 χρόνων ασφαλιστικών εισφορών , το ποσό κυμαίνεται στα 35 ευρώ μηνιαίως που είναι ιδιαίτερα χαμηλό . Θα γίνουν προσπάθειες ανάδειξης του προβλήματος στο Υπουργείο